foto: Janica Draisma

Muzikale marathon

In deze Vrouwenmuziekmarathon treden vier vrouwelijke kopstukken uit de Nederlandse vocale muziek op. Gerenommeerde zangeressen die zich sterk maken voor het werk van vrouwelijke componisten en die garant staan voor een muziekmarathon op hoog niveau. Het avondvullende programma wordt gepresenteerd door Maartje van Weegen.

Liederen van vrouwelijke componisten uit alle tijden passeren de revue. Van de middeleeuwse liederen van Hildegard von Bingen via Clara Schumann, Alma Mahler, Lili Boulanger, Catharina van Rennes en Henriëtte Bosmans, tot de Engelse Judith Weir en de Russische Sofia Goebaidoelina – de leading ladies van de nieuwe muziek. De excentrieke Cathy Berberian en spirituals van zwarte Amerikaanse componistes ontbreken evenmin. Wat al deze vrouwen met elkaar verbindt, is hun dappere pogingen om hun composities de wereld in te sturen, ondanks de tegenwerking en vooroordelen die ze ondervonden.

De Amerikaanse, in Nederland woonachtige sopraan Roberta Alexander geniet internationale faam; onvergetelijk zijn haar interpretaties van bijvoorbeeld de titelrol in Janaceks Jenufa (Glyndebourne Festival), Mimì in Puccini's La Bohème, en in het bijzonder de grote Mozartrollen zoals Fiordiligi (Cosi fan tutte), Donna Elvira (Don Giovanni) en Vitellia (La Clemenza di Tito). Roberta Alexander trad veelvuldig op in de Metropolitan Opera New York, het Royal Opera House Covent Garden en de operahuizen van Berlijn, Hamburg, Wenen, Zürich, Amsterdam en Venetië. Naast haar operacarrière wordt Roberta Alexander evenzeer gewaardeerd als concertzangeres. Ze trad op met de Wiener Philharmoniker, met het London Symphony Orchestra, het Koninklijk Concertgebouw Orkest, het Cleveland Orchestra en het orkest van de Bayerische Rundfunk en werkte samen met dirigenten als Vladimir Ashkenazy, Sir Colin Davis, Carlo Maria Giulini, Bernard Haitink, Nikolaus Harnoncourt, James Levine, Zubin Mehta, Leonard Slatkin, Edo de Waart en David Zinman. Met het Boston Symphony Orchestra zong ze in Mendelssohn's A Midsummernight's Dream en Tsjaikovsky's Roméo et Juliette o.l.v. Seiji Ozawa. Copland's In the beginning voerde ze uit met Michael Tilson Thomas en het San Francisco Symphony Orchestra.
Roberta Alexander treedt ook veelvuldig op als liedzangeres. Ze werd uitgenodigd in de series van Carnegie Hall New York, de Philadelphia Chamber Music Society, de Wiener Musikverein, de Wigmore Hall in Londen, het Amsterdamse Concertgebouw en de Vocal Arts Society in Washington DC. Haar omvangrijke discografie bij de labels Etcetera, Philips, Sony, Teldec en BMG omvat Händels Giulio Cesare, Apollo e Dafne, Samson en Theodora; Mozarts Don Giovanni en Idomeneo, liederen van Barber, Mozart, Bernstein, Ives, Copland, Strauss, Diepenbrock, Castelnuovo-Tedesco, Puccini en Villa-Lobos, Robert Heppener en de met een Edison bekroonde opname van de orkestliederen van Andriessen. Roberta Alexander is een bijzonder interprete van Amerikaanse muziek, wat ook tot uitdrukking komt in haar CD's Songs my Mother taught me, With You (een anthologie van Broadway-songs) en Leonard Bernstein Songs, die tot stand kwam na een ontmoeting met de componist.

De mezzosopraan Karin Strobos maakte in mei van dit jaar haar spectaculaire debuut bij De Nederlandse Opera als Octavian in Der Rosenkavalier (een regie van Brigitte Fassbaender) met het Rotterdams Filharmonisch Orkest o.l.v. Simon Rattle. Ze zong met veel succes de première en nog drie voorstellingen. In augustus 2011 mocht ze vervolgens de Grachtenfestivalprijs in ontvangst nemen die jaarlijks wordt uitgereikt aan een musicus die zeer getalenteerd is en aan het begin staat van een veelbelovende carriere. Karin studeerde zang aan het Utrechts Conservatorium bij Henny Yana Diemer en behaalde in augustus 2007 haar Master met onderscheiding. Tevens volgde zij de internationale Liedklas o.l.v. Udo Reinemann en Masterclasses bij onder andere Rudolf Jansen, Noel Lee, Jeanette Aster, Gusta Gerritsen en Henk Smit. Zanglessen kreeg ze ook van Brigitte Fassbaender, Iris Dell'Aqua en Gemma Visser. Reeds tijdens haar studie won Karin prijzen bij het nationale zangconcours van de Stichting Jong Muziektalent en op het internationale zangconcours in Macon (Frankrijk), zowel voor de interpretatie van het moderne lied als voor opera.
Karin was in het seizoen 2006/2007 ensemblelid bij Opera Studio Nederland. Vanaf 2009 behoorde zij tot het huisensemble van Opera Zuid, alwaar ze o.a. de rollen Meg Page, Siebel, Hansel, Cherubino, Octavian en Boulotte vertolkte. Daarnaast deed zij opera-ervaring op bij De Nederlandse Opera, Het Onafhankelijk Toneel Rotterdam, Operacinema, Het Grachtenfestival en Studio 32. Ze werkte met regisseurs als Brigitte Fassbaender, Pierre Audi, Mirjam Koen, David Prins, Marcel Sijm, Jeanette Aster, Michiel Dijkema en Harry Kupfer. Naast opera, is Karin veelvuldig actief in het kamermuziekrepertoire. In verschillende formaties verzorgt ze concerten in binnen- en buitenland. In januari 2008 stond ze samen met Daria van den Bercken en Felicia van den End in de concertserie 'Het Debuut', waarvoor ze de publieksprijs in ontvangst mochten nemen. Deze prijs stelt haar in staat een cd op te nemen met landelijke lancering en promotie. Toekomstige engagementen zijn o.a. Varvara in Katja Kabanova bij Opera Zuid, Flora in Traviata bij zowel de Reisopera in 2012 als De Nederlandse Opera in 2013, Suzuki in Madama Butterfly bij Opera Zuid. Ook zal Karin tijdens de Zaterdagmatinee in het Concertgebouw in Hotel de Pekin van Willem Jeths zingen en als solist verschijnen in het nieuwjaarsconcert van het Noord Nederlands Orkest in 2013.

De Israëlisch-Duitse mezzosopraan Hagar Sharvit studeerde in 2010 af aan de Buchman-Mehta School of Music in Tel-Aviv bij professor Tamar Rachum. Daarna volgde zij masterclasses bij Christa Ludwig, Michael Schade, Helmut Deutsch, Thomas Hampson, Barbara Bonney, Wolfram Rieger, Daniel Ettinger en Mira Zakai. In 2011 studeerde ze bij Thomas Hampson aan de Heidelberger Frühling Lied Akademie en aan het "Centro de Perfeccionament Plácido Domingo" in Valencia. In de zomer van 2012 maakte zij deel uit van het Young Singers Project van de Salzburger Festspiele.
In 2012 won Hagar Sharvit belangrijke prijzen, o.a. de 1ste prijs in de categorie zang bij de Johannes Brahms Competitie en de 3e prijs op het Hugo Wolf Liedconcours te Stuttgart. In december 2012 and januari 2013 maakte ze haar debuut naast Edita Gruberova als Smeton in Anna Bolena in het Gasteig te München en in de Musikverein te Wenen. Zij trad reeds op in opera’s als Medea van Cherubini, gedirigeerd door Zubin Mehta, Amelia al ballo van Menotti, gedirigeerd door Placido Domingo, Le nozze di Figaro (Cherubino) in een regie van Ruggero Raimondi, Dido and Aeneas (Sorceress), L’Enfant et les sortilleges (L’Enfant) en Cosi fan tutte (Dorabella). Zij is uitgenodigd door de Opera van Metz om in 2013 de rol van Thisbe in La Cenerentola te zingen, en door de Ambornay Festival Baroque Academy om de rol van L’Esperanza in Monteverdi’s Orfeo te zingen. Hagar Sharvit treedt ook veelvuldig op in concerten en recitals. Zij zong Handel’s Messiah in de Musikfestspiele Potsdam Sanssouci, een concert met aria’s van Gluck en Offenbach bij het Brandenburg Sinfonie Orchester, en een choreografie-uitvoering van Schubert’s Die Schöne Müllerin in Heidelberg en Hamburg.

De sopraan Irene Maessen studeerde bij Cora Canne Meijer aan het Amsterdams Conservatorium. Daarna volgde zij lessen bij Arleen Auger en was prijswinnares op het Internationaal Elly Ameling concours, het Cristina Deutekom concours, en het Internationaal Vocalisten concours te 's-Hertogenbosch. Ook werd zij onderscheiden met de Zilveren Vriendenkrans van de Vrienden van het Concertgebouw. Irene Maessen heeft inmiddels een zeer breed liedrepertoire opgebouwd. Haar affiniteit met het Franse impressionistische repertoire is opvallend en heeft tot bijzondere uitvoeringen geleid. Tevens heeft zij veel onbekende Nederlandse muziek uit de vergetelheid gehaald. Zij geeft liedrecitals samen met de pianisten Marja Bon, Rudolf Jansen, Paolo Giacometti, Leo van Doeselaar, Marcel Worms, Roger Braun en Kelvin Grout, en met fluitiste Eleonore Pameijer en harpiste Manja Smits. Als operazangeres vertolkte Irene Maessen vele rollen, in het bijzonder in de opera's van Mozart. Zij was verbonden aan de operahuizen van Innsbruck en Salzburg en zong als gast bij de Nationale Reisopera. Als soliste trad zij op met het Schönberg Ensemble, Ensemble Wendingen, Nieuw Ensemble, Nederlands Blazers Ensemble, Doelen Ensemble, Gaudier Ensemble, Combattimento Consort, Calefax Rietkwintet, Leo Smit Ensemble en het Mondriaan Kwartet. Tevens legt zij zich toe op de hedendaagse muziek en heeft zij diverse nieuwe werken in première gebracht, waaronder liederen en opera's, die speciaal voor haar gecomponeerd zijn. Zij is veelvuldig op de radio te horen en werkte mee aan diverse CD produkties met componisten portretten. Met ingang van het seizoen 2007/2008 is Irene Maessen verbonden aan het conservatorium van Arnhem als docent klassieke zang van de Muziektheaterafdeling.

De pianiste Reinild Mees concentreerde zich na haar opleiding bij Gérard van Blerk, Noël Lee en Malcolm Frager op het begeleiden van zangers en instrumentalisten in recitals. Zij treedt regelmatig op in de belangrijkste Europese muziekcentra aan de zijde van solisten als Olaf Bär, Sergei Leiferkus, Camilla Nylund, François Le Roux, Piotr Beczala, Amanda Roocroft, Marlis Petersen, Claudia Barainsky en vele anderen. Naast het begeleiden van masterclasses van zangers als Elisabeth Schwarzkopf, Irmgard Seefried, Grace Bumbry en Galina Vishnyevskaya speelde Reinild ook vaak als begeleidster bij internationale competities. Als vocal coach gaf zij les op het Conservatorium van Amsterdam, het Europese Centrum voor Opera en Vocale muziek te Gent, de Opera Studio Nederland en aan de faculteit muziek van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Reinild Mees nam een groot aantal cd's op, o.a. met liederen van Schumann, Schreker, Respighi, Elgar en Szymanowski. In 2004 kreeg zij de Szymanowski-Award en de onderscheiding Merit of Polish Culture voor haar initiatief tot het uitbrengen van Karol Szymanowski's complete liedoeuvre op vier cd's, die tevens bekroond werden met de Fryderyk Award, de meest prestigieuze muziekprijs in Polen. Ook nam zij meerdere cd's op met liederen van Schumann en Mendelssohn, waarbij zij historische instrumenten bespeelde.
In 1998 richtte Reinild Mees de Stichting 20ste-eeuwse Lied op, om het vocale oeuvre van 'vergeten' liedcomponisten uit de vorige eeuw weer onder de aandacht te brengen. Als artistiek leider van deze stichting stelt Reinild Mees themaprogramma's samen, waarin het liedrepertoire op een theatrale of informatieve wijze wordt gebracht.

Maartje van Weegen maakt al bijna 40 jaar radio- en televisieprogramma's. In 1971 begint ze bij de KRO televisie, combineert het met radio en gaat in 1984 naar de NOS voor de presentatie van het half-zes-journaal. Het is voor het eerst dat iemand de hele week een vast journaal presenteert. Daarna volgt het 8-uur Journaal en in 1989 NOS Laat, dat later NOVA wordt. Verder presenteert ze jaren lang het Capitool, later Buitenhof, Met het Oog op Morgen en alle grote NOS programma's over belangrijke nationale en internationale onderwerpen en gebeurtenissen: verkiezingen, het Europees referendum, oorlogen en rampen. En ook verslaat Maartje van Weegen de belangrijke gebeurtenissen rond leden van het Koninklijk Huis. Interviews met prinses Juliana en prins Bernard, Koningin Beatrix en haar zoons en schoondochters en ook met prinses Margriet en professor Van Vollenhoven. Ze is ook centrale presentator bij begrafenissen en huwelijken van leden van het Koninklijk Huis. Vanaf december 2006 is Maartje van Weegen presentator van De Klassieken, een programma van de AVRO. Het is het best beluisterde programma van Radio 4.

De Vrouwenmuziekmarathon van 2012 in de media

Recensies