Obwohl die Musik des Polen Szymanowski weit davon entfernt ist, eklektizistisch zu sein, spiegelt sie auf betörende Weise die Moderne des anbrechenden 20. Jahrhunderts wider, und zwar auf so vielfältige Weise zwischen Spätromantik, Impressionismus, Expressionismus und ihrer späten Rückbesinnung auf folkloristischen Spuren, dass sie wie ein Kristallisationspunkt dieser Tendenzen anmutet. Das gilt nicht nur für musikalische Einflüsse, denn Szymanowski war ein profunder literarischer Kenner, der sich von Jugendstil, Symbolismus und orientalischen Stimmungen – etwa in “Des Hafis Liebeslieder”(in der Übersetzung von Hans Bethge)- anregen liess. Verdichtet finden sich alle Spuren in seinen Liederen, rund 20 Zyklen, die zwischen 1900 und Anfang der 30er Jahre entstanden. Auf Initiative der niederländischen Pianistin Reinild Mees, die sich vor allem der zwischen den Kriegen entstandenen und anschliessend vergessene Musik widmet, entstand diese wichtige Gesamteinspielung von Szymanowskis Liedern auf vier CDs.
In diesen Liedern findet man den hochindividuellen Stil, wie man ihn bei uns am ehestens aus Szymanowskis Oper König Roger kennt, zwischen tristanhafter Chromatik und volkstümlichen Weisen in der Nachfolge Bartóks. Es sind keine Lieder, die sich sofort erschliessen, sondern raffiniert ziselierte Kunstwerke, die eingehende Beschäftigung erfordern. Für ein solch intensives Hörabenteuer ist diese Edition die vollkommene Basis. Von den Interpreten, von denen vor allem ein subtiles, uneitles Stimmgestalten verlangt wird, darf der zwischen Salzburg, Wien, Zürich und Paris gesuchte Piotr Beczala besondere Aufmerksamkeit beanspruchen. RF

De Poolse muziek zat begin vorige eeuw in het slop, maar Szymanowski snoof al voor de Eerste Wereldoorlog de lucht van Parijs (Debussy), Wenen en Berlijn (Mahler). Aan Italiaanse stranden, in Algerije en Marokko ontwaakte zijn homoseksualiteit en in een houten hut in de Oekraïne kristalliseerde zijn stijl zich uit, voor hij als decadente zoon van oude adel werd verdreven door de Bolsjewieken. Dankzij baanbrekend werk van de in 20ste-eeuse liedrepertoire gespecialiseerde pianiste Reinild Mees, zijn Szymanowski’s liederen nu compleet te beluisteren op vier cd’s met vier Poolse vocalisten in een fraai verzorgde box. In het postume opus Das Grab des Hafis kan Mees fladderen met hoge trillers en loopjes. Rijk van kleur is haar pianoklank in de sopraan-cyclus Slopiewnie. De sopraan Sobotka (winnares van het Elisabeth Concours 2004) kleurt van gevoileerd tot nasaal in een mysterieus mijmerende Vocalise-étude. Na veel ‘ach en wee’zingt tenor Beczala van een gespierde vent uit het Tatra-gebergte die verlekkerd de lippen likt na de kus van een meisje uit Olcza.

Huib Ramaer, De Volkskrant
21 oktober 2004

Van de ruim zestig opusnummers die Karol Szymanowski (1882-1937) naliet is ruim de helft gecomponeerd voor de menselijke stem: opera, oratorium, cantate en liederen met begeleiding van orkest of piano. In de laatste categorie behoren maar liefst 122 exemplaren, hier voor het eerst verenigd in een uitgave op vier cd’s. De stuwende kracht achter dit project is de onvolprezen begeleidster Reinild Mees met haar Stichting Het 20ste-eeuwse Lied. Jared Sackcs heeft met zijn label Channel Classics die Stichting liefdevol omarmd; eerder verschenen complete liederen van Schreker en Respighi op elk twee cd’s. Szymanowski’s reputatie berust in Nederland vrijwel uitsluitend op zijn Stabat mater – misschien wel de mooiste verklanking aller tijden van die tekst. De liederen vormen echter – afgezien van de vioolmuziek – het interessantste deel van zijn oeuvre, ook al omdat zij een compleet beeld geven van de ontwikkeling van de componist, van het hoogromantische opus 2 tot de simpele volkskunst van de Kurpische liederen op.58. Ieder van de deelnemende vocalisten neemt een hele CD van ruim een uur voor zijn/haar rekening. Tenor Piotr Beczala is in vocaal opzicht de ontdekking van deze uitgave. Een prachtige lyrische tenor die zijn instrument smaakvol gebruikt in de hoogromantische klanken van de vroege opusnummers 2, 5, 7,11 en 15. Mooie muziek zonder grote verrassingen. Alleen in opus 32 kondigt zich de onmiskenbare exotiek en chromatiek van Szymanowski’s middenperiode aan. Muzikaal interessanter zijn daarom de drie cd’s die door de dames worden volgezongen. Juliana Gondek treft het met de Bunte Lieder op.22, gezongen in het Duits, en de schitterende Liederen van de verliefde Muezzin, die zich qua kwaliteit kunnen meten met Shéhérazade van Ravel. Gondek is duidelijk de senior van deze groep, en dat vertaalt zich in een uitgekiende en goed getroffen interpretatie, gepaard aan een uitstekende techniek, maar ook in een stem die niet meer piepjong klinkt. Zij zingt ook nog de zeven liederen op teksten van James Joyce (in het Engels) en de eerder genoemde Kurpische liederen. Urszula Kryger valt de eer te beurt de prachtige cyclus Liefdesliederen van Hafiz op.24, op teksten van Hans Bethge (in het Duits) te zingen.
Er is ook een tweede cyclus Hafiz – liederen, opus 26, maar die zult u op deze uitgave niet vinden omdat ze met orkestbegeleiding zijn gecomponeerd. Hoewel Kryger als mezosopraan staat geafficheerd heeft ze een sympathiek, jeugdig sopraangeluid dat goed bij deze selectie past. Zij tekent ook nog voor de Vier Gesänge op.41 op teksten van Tagore en de Zwölf Lieder op. 17 op teksten van Dehmel, beide in het Duits gezongen. De vierde cd bevat opnamen van de lichte en hoge sopraan Iwona Sobotka en opent met de schittterende en bepaald niet gemakkelijke coloraturen in de liederen van de Sprookjesprinses op.31. Het grootste deel van deze cd is gewijd aan de volksmuziek waar Szymanowski zich in zijn laatste periode mee bezig hield, de Slopiewnnie op. 46bis, drie Slaapliedjes op. 48 en de Kinderrijmpjes op. 49. De cd’s zijn verpakt in een handzaam kartonnen doosje in zogenaamde wallets . Het bijgevoegde dikke tekstboek is uitstekend verzorgd met complete teksten en de opname is zoals we die van Channel gewend zijn : klasse.